Zdrowie zwierząt jest zarządzane przez rolnika we współpracy z weterynarzem i innymi doradcami rolniczymi. Zaczyna się od wyboru zwierząt, gdzie rolnik szuka takich cech, jak długowieczność zwierząt, wytrzymałość, efektywność wykorzystania zasobów i wpływ na środowisko. Następnie opracowuje plan zarządzania zdrowiem zwierząt, który obejmuje takie koncepcje, jak: środki bezpieczeństwa biologicznego, dobre warunki mieszkaniowe, dobra higiena, odpowiednie odżywianie, regularne monitorowanie zdrowia i dobrostanu, w tym szczepienia, gdy są zalecane, i leczenie chorób, gdy jest to konieczne.

Zwierzęta, tak jak ludzie, mogą zachorować, niezależnie od praktyk rolniczych, i wymagają odpowiedniej opieki ze strony weterynarza i rolnika. Zmniejszenie zakażeń u zwierząt jest również ważne dla poprawy bezpieczeństwa żywności, wydajności żywności i zmniejszenia ich cierpienia. Dobra hodowla, bioasekuracja i higiena są kamieniami węgielnymi ochrony zdrowia i dobrostanu zwierząt w gospodarstwach rolnych w Europie.

Stosowanie szczepień w celu zapobiegania chorobom wraz z dobrą higieną gospodarstwa, planami zdrowotnymi stada i dobrym odżywianiem to pierwsze kroki w ograniczaniu występowania chorób bakteryjnych. Zawsze, gdy jest to możliwe, rolnicy przestrzegają koncepcji, że zapobieganie jest zawsze lepsze niż leczenie. Stosowanie diagnostyki i innych innowacyjnych technologii, takich jak monitorowanie cyfrowe, może również pomóc we wcześniejszym wykrywaniu chorób, co pomoże w bardziej ukierunkowanym zarządzaniu zdrowiem.

Jednak pomimo wszelkich starań, podobnie jak ludzie, zwierzęta mogą zachorować. Rolnik ma obowiązek zapewnić odpowiednią opiekę zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii w przypadku choroby.

Osoby o bardziej bujnej wyobraźni mogą sobie wyobrażać, że ulepszenia genetyczne oznaczają tworzenie gigantycznych kurczaków i ogromnych krów, ale to science-fiction! Hodowla i selekcja najlepszych cech zwierząt są ważne dla odporności zwierząt i często skupiają się na selekcji najlepszych cech i udoskonaleniu zdrowia, odporności na choroby, wydajności paszy itp.

Hodowla zwierząt odgrywa kluczową rolę w europejskim łańcuchu dostaw żywności, równoważąc wydajność, dostępność i minimalne obciążenie środowiska. Hodowla zwierząt gospodarskich ma na celu wspieranie bardziej zrównoważonej produkcji zwierzęcej poprzez selekcję cech takich jak długowieczność zwierząt, wytrzymałość, wydajność, wpływ na środowisko, zdrowie zwierząt i dobrostan zwierząt, przy jednoczesnym zajmowaniu się kluczowymi kwestiami bezpieczeństwa żywności i zdrowia publicznego, jakości produktu i zachowania różnorodności genetycznej itp.

Na przykład, genetyczne udoskonalenie świń, drobiu i ryb w ciągu ostatnich 30 lat (wraz z nauką o żywieniu zwierząt) pozwoliło na znaczną poprawę współczynnika konwersji paszy, bez wpływu na dobrostan zwierząt. Zwierzęta hodowlane stały się skutecznie bardziej wydajne w przekształcaniu paszy w produkt zwierzęcy, co oznacza, że rolnicy musieli zużywać mniej paszy dla swojego stada, aby uzyskać takie same lub nawet lepsze wyniki. Oznacza to zysk finansowy dla rolnika, ale ma również zaletę środowiskową ze względu na mniejszą produkcję obornika, a zatem mniejsze wydalanie azotu.

Mniejsze zapotrzebowanie na paszę jest uważane za efektywne wykorzystanie zasobów, kryterium stanowiące integralną część zrównoważonego rozwoju. Ponieważ nasz coraz bardziej globalny rynek wymaga od hodowców, aby wszędzie dostarczali produkty do każdego rodzaju rolnictwa, bardziej wydajne stado hodowlane zwierząt pomoże zaspokoić rosnący popyt na wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego. Odpowiedzialni hodowcy dążą do zaspokojenia tego popytu w możliwie najbardziej zrównoważony sposób, wybierając zwierzęta, które mogą produkować w sposób ekonomicznie opłacalny, jednocześnie dbając o zwierzęta i efektywnie wykorzystując paszę i inne zasoby niezbędne do dobrej hodowli.

Źródła:
–  Kodeks Dobrej Praktyki Hodowli i Rozrodu Zwierząt Gospodarskich Organizacja

Ptaki naturalnie rosną szybko. Poprzez selekcję hodowlaną kury i domowe kaczki zwiększyły ten „szybki wzrost”.

Nowoczesne techniki hodowlane pozwoliły zoptymalizować wzrost ptaków, pobieranie paszy, a także dobre zdrowie i dobrostan zwierząt. Wbrew temu, co niektórzy myślą i co czasami się podaje, ptaki nie mają osłabionych nóg, które łatwo się łamią lub nie są w stanie utrzymać własnego ciężaru. Pomysł, że ptaki nie mogą się poruszać, pić ani jeść, jest również fałszywy, ponieważ byłoby to złe nie tylko dla ptaków, ale także dla inwestycji rolnika. Żaden rolnik nie chce tracić zwierząt!

Hodowcy zapewniają najlepsze możliwe ulepszenia genetyczne, aby rolnicy mogli produkować zdrowe kurczaki. W rzeczywistości hodowla zdrowych, dobrze prosperujących ptaków jest celem europejskich producentów drobiu w przestrzeganiu europejskich standardów zdrowia i dobrostanu zwierząt, przy jednoczesnym wspieraniu zrównoważonych i odpowiedzialnych technik produkcji. Wyzwania związane ze wzrostem mogą pojawić się z powodu niedoborów żywieniowych, ale można je rozwiązać poprzez lepsze odżywianie.

Dyrektywa UE z 2007 r. ustanawia również minimalne zasady ochrony kurczaków hodowanych na mięso. Jej celem jest zmniejszenie przeludnienia w gospodarstwach hodujących kurczaki poprzez ustalenie maksymalnej gęstości obsady i zapewnienie lepszego dobrostanu zwierząt poprzez określenie wymagań, takich jak oświetlenie, ściółka, karmienie i wentylacja.

Źródła:
– Dyrektywa Rady 2007/43/WE (czerwiec 2007)

Zwierzęta, podobnie jak ludzie chorują, więc rolnicy w przypadku gdy w stadach pojawią się infekcje bakteryjne, muszą stosować antybiotyki. W Europie leki te przepisuje się zwierzętom hodowlanym wyłącznie po postawieniu diagnozy przez lekarza weterynarii, obowiązują też ścisłe zasady dotyczące tego, kiedy i jak można je stosować.

Zarządzanie zdrowiem zwierząt w gospodarstwach rolnych może wymagać stosowania leków weterynaryjnych, w tym antybiotyków. Niezależnie od rodzaju stosowanych praktyk rolniczych, podobnie jak ludzie, czasami zwierzęta mogą zachorować, a rolnicy mają moralny i prawny obowiązek dbania o zdrowie swoich zwierząt i zapewnienia im odpowiedniego leczenia. Dlatego rolnicy czasami muszą podawać antybiotyki.

Antybiotyki mogą być stosowane przez rolników wyłącznie w celu leczenia chorych zwierząt na polecenie lekarza weterynarii. Antybiotyki są lekami wydawanymi wyłącznie na receptę w Europie i dlatego są dostępne do stosowania przez rolników wyłącznie po postawieniu diagnozy przez lekarza weterynarii i po otrzymaniu recepty weterynaryjnej.

Lekarz weterynarii może przepisać antybiotyki w celu kontrolowania choroby w grupie zwierząt, w której jedno lub więcej zwierząt jest już chorych, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji, gdy nie ma odpowiednich alternatyw. Lekarz weterynarii może również przepisać antybiotyki dla pojedynczego zwierzęcia lub ograniczonej liczby zwierząt, aby zapobiec infekcjom, gdy ryzyko jest wysokie, na przykład po niektórych zabiegach chirurgicznych Antybiotyki nie mogą być stosowane rutynowo ani w celu rekompensaty złej higieny, nieodpowiedniej hodowli lub złego zarządzania gospodarstwem. W Europie rolnicy podpisali się pod zasadami odpowiedzialnego stosowania określonymi przez Europejską Platformę Odpowiedzialnego Stosowania Leków u Zwierząt  (EPRUMA) w ramach najlepszych praktyk dotyczących stosowania antybiotyków u zwierząt służących do produkcji żywności. EPRUMA określa wytyczne dotyczące stymulowania optymalnego zdrowia zwierząt jako części planu zarządzania gospodarstwem, którego celem jest zmniejszenie zapotrzebowania na antybiotyki.

Opiera się ona na holistycznym podejściu polegającym na minimalizacji ryzyka zachorowania poprzez stosowanie metod zapobiegania zakażeniom, w tym:

• Bioasekuracja: zbiór środków zapobiegawczych mających na celu utrzymanie zdrowia grup zwierząt lub ograniczenie rozprzestrzeniania się chorób w populacji zwierząt.
• Dobre warunki mieszkaniowe i wentylacja
• Dobra higiena
• Odpowiednie odżywianie
• Regularne monitorowanie stanu zdrowia i dobrostanu
• Planowanie zdrowia zwierząt
• Wykorzystanie diagnostyki
• Szczepionka
• Zgłaszanie wszelkich zdarzeń niepożądanych do systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii.

Gdy zwierzę jest dotknięte chorobą bakteryjną, nie ma alternatywy dla leczenia antybiotykami. Istnieją jednak pewne działania i produkty zapobiegające zakażeniom, które pomagają zmniejszyć potrzebę stosowania antybiotyków; można je podzielić na dwie główne kategorie:

• Zapobieganie: bioasekuracja, dobre warunki bytowe i wentylacja, a także stosowanie szczepionek chroniących zwierzęta przed konkretnymi chorobami
• Wspomagające: produkty, które pomagają utrzymać zwierzę w dobrym zdrowiu, np. optymalna dieta i probiotyki

Chociaż obecnie w Europie nie ma alternatywnych metod leczenia dla antybiotyków dopuszczonych do stosowania u zwierząt gospodarskich, istnieje jednak szereg produktów zwiększających wrażliwość, np. modyfikatory wirulencji.

Odżywianie może odgrywać bardzo ważną, a nawet krytyczną funkcję w utrzymaniu optymalnego zdrowia i dobrostanu zwierząt. Dodatki paszowe stosowane w paszach dla zwierząt gospodarskich są kluczowymi czynnikami zapewniającymi odpowiednie odżywianie i optymalny dobrostan zwierząt. Takie składniki nie tylko zapewniają bezpieczeństwo paszy (np. zmniejszając obecność niepożądanych mikroorganizmów), ale mogą również poprawić strawność i utrzymać równowagę flory jelitowej zwierzęcia, wspierając jego dobrostan, odporność i odporność na ewentualne infekcje lub czynniki stresogenne.

Nie, stosowanie antybiotyków w celu stymulacji wzrostu zostało zakazane w 2006 r. na mocy rozporządzenia UE w sprawie dodatków paszowych – rozporządzenia (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt jako środka przeciwdziałającego oporności na antybiotyki.

Fakt, że stosowanie antybiotyków jako stymulatorów wzrostu zostało zakazane w Europie, pozostaje szeroko nieznany wśród ogółu społeczeństwa. Niedawno wykazano to w najnowszym europejskim barometrze 522 dotyczącym oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe (2022), który wykazał, że tylko 42% obywateli UE wie, że stosowanie antybiotyków w celu stymulacji wzrostu u zwierząt gospodarskich jest zakazane w UE.

Od czasu wprowadzenia w UE w 2006 r. zakazu stosowania antybiotyków jako stymulatorów wzrostu inne kontynenty postanowiły pójść za tym przykładem, umacniając pozycję UE jako regionu stosującego najlepsze praktyki, zgodnie z wytycznymi Planu działania UE „Jedno zdrowie” w zakresie zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.

Źródła:
– Rozporządzenie (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt
– http://europa.eu/rapid/press-release_IP-05-1687_en.htm
– https://europa.eu/eurobarometer/surveys/detail/2632

Rzeczywiście zwierzęta gospodarskie otrzymują dietę, która może zawierać składniki paszowe produkowane z genetycznie modyfikowanych (GM) upraw. Na przykład powszechnie wiadomo, że bardzo duża część śruty sojowej używanej w UE jest produkowana z genetycznie modyfikowanych nasion soi.

Wszystkie materiały paszowe wyprodukowane z upraw GM, które są wykorzystywane w UE, zostały przetestowane pod kątem bezpieczeństwa żywności i pasz przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Liczne badania naukowe potwierdzają pogląd, że zatwierdzone uprawy GM są tak samo bezpieczne dla ludzi i zwierząt, jak ich odpowiedniki nie-GM. Ponadto materiały paszowe pochodzące z GMO są uwzględniane w produkcji pasz dla zwierząt od ponad 25 lat. Obecne zastosowanie technologii GMO w uprawach koncentruje się na zwiększaniu korzystnych cech dla rolników uprawiających ziemię, takich jak zwiększone plony i zmniejszone stosowanie pestycydów, co oznacza, że obecnie dostępne materiały paszowe pochodzące z upraw GMO nie zapewniają żadnych szczególnych korzyści odżywczych ani wad dla europejskiej hodowli zwierząt gospodarskich.

Wraz z wysokim poziomem penetracji technologii GMO w dużych krajach eksportujących produkty rolne (np. USA, Brazylia, Argentyna), materiały paszowe pochodzące z GMO stały się po prostu głównym nurtem w globalnym handlu towarami, szczególnie w przypadku soi i kukurydzy. Biorąc pod uwagę, że UE jest nadal zależna od globalnego rynku w zakresie dostaw pasz, w szczególności materiałów paszowych o wysokiej zawartości białka (30-50% zawartości białka), operatorzy z UE muszą importować materiały paszowe pochodzące z upraw GMO.

Pasza dostarczana hodowcom zwierząt gospodarskich zawierająca ponad 0,9% materiałów paszowych GMO jest odpowiednio oznakowana. W różnych państwach członkowskich opracowano szereg inicjatyw, aby sprostać zapotrzebowaniu na produkty zwierzęce karmione „paszą bez GMO”. Dlatego też konsumentom, którzy chcą kupić tego rodzaju produkty zwierzęce, oferowany jest wybór.

Źródła:
– Rozporządzenie (WE) nr 1829/2003   Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy zostało przyjęte 22 września 2003 r.

Ta liczba może szokować i zadziwiać. Jednak porównanie stosowania antybiotyków u ludzi i zwierząt nie ma żadnego sensu. Obliczenia skorygowane o masę populacji wskazują na mniejsze zużycie antybiotyków u zwierząt gospodarskich niż u ludzi w 18 krajach UE.

Tonaż brutto jako miara nie bierze pod uwagę dwóch bardzo ważnych czynników:

• Siła antybiotyku: większość nowszych antybiotyków powszechnie stosowanych w medycynie ludzkiej jest silniejsza i dlatego wymagają stosowania niższej dawki niż starsze antybiotyki powszechnie stosowane w medycynie weterynaryjnej. Innymi słowy, jedna „dawka terapeutyczna” nowszych antybiotyków powszechnie stosowanych w medycynie ludzkiej waży mniej niż równoważna „dawka terapeutyczna” starszych antybiotyków powszechnie stosowanych w medycynie weterynaryjnej. Dlatego lepszą liczbą porównawczą jest liczba dawek terapeutycznych stosowanych w każdym sektorze.
• Biomasa: dawka antybiotyku jest obliczana na podstawie masy ciała pacjenta, krowa mleczna o wadze 650 kg potrzebowałaby zatem znacznie większej dawki niż osoba o wadze 80 kg. Liczba zwierząt również odgrywa swoją rolę. Na przykład kurczaki, chociaż ważą znacznie mniej, są znacznie liczniejsze, a miliardy kurczaków są produkowane do spożycia w UE każdego roku. Z tego powodu miligramy antybiotyku na kilogram masy ciała (mg/kg masy ciała) są lepszym pomiarem użytego tonażu.

Według ostatniego raportu UE „ W 18 z 28 krajów spożycie skorygowane o biomasę populacji było niższe lub znacznie niższe w przypadku zwierząt hodowlanych niż w przypadku ludzi, w dwóch krajach spożycie było podobne w obu grupach, a w ośmiu pozostałych krajach spożycie było wyższe lub znacznie wyższe w przypadku zwierząt hodowlanych niż w przypadku ludzi ”.

Odniesienie:
Drugie wspólne sprawozdanie ECDC/EFSA/EMA dotyczące zintegrowanej analizy spożycia środków przeciwdrobnoustrojowych i występowania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe u bakterii u ludzi i zwierząt służących do produkcji żywności

Nie, w jedzeniu, które spożywamy, nie ma szkodliwych pozostałości antybiotyków. Surowe przepisy UE chronią konsumenta przed wszelkimi szkodliwymi pozostałościami w żywności pochodzenia zwierzęcego, ustalając ramy czasowe, w których antybiotyki lub inne leki mają zostać wyeliminowane ze zwierzęcia, zanim jakiekolwiek produkty spożywcze trafią do łańcucha pokarmowego.

Ochrona konsumenta

Zgodnie z prawem produkty spożywcze, takie jak mięso, mleko lub jaja, pochodzące od zwierząt leczonych lekami weterynaryjnymi lub narażonych na produkty biobójcze stosowane w rolnictwie, nie mogą zawierać żadnych pozostałości, które mogłyby stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumenta. Przepisy UE określają normy dotyczące „okresów karencji”. Jest to minimalny odstęp czasu wymagany między leczeniem zwierzęcia a momentem, w którym ono lub jego produkty zostaną dopuszczone do łańcucha pokarmowego. Są one ustalane dla każdego leku weterynaryjnego, aby zapewnić, że jeśli pozostałości powstaną w wyniku leczenia zwierząt, będą one na poziomach poniżej określonych, naukowo ustalonych limitów (maksymalny limit pozostałości). Ilość leku weterynaryjnego obecnego w leczonych zwierzętach i ich produktach, takich jak mleko lub jaja, zmniejsza się z czasem, ponieważ jest metabolizowany i eliminowany z organizmu zwierzęcia. Testy mające na celu ustalenie szybkości, z jaką te poziomy spadają, są częścią testów bezpieczeństwa żywności, które muszą być przedkładane przez firmy ubiegające się o pozwolenie na sprzedaż nowego leku weterynaryjnego do stosowania u zwierząt służących do produkcji żywności.

Zapewnia to, że w żywności nie znajdują się żadne niebezpieczne pozostałości. Jako środek ostrożności rzeczywiste maksymalne limity pozostałości są często tysiące razy niższe niż poziom, przy którym jakiekolwiek ślady leku mogłyby mieć jakikolwiek wpływ na zdrowie konsumenta.

Władze krajowe ściśle monitorują te limity, aby zapewnić, za pomocą programów nadzoru nad pozostałościami, że wszystkie produkty spożywcze pochodzenia zwierzęcego są bezpieczne.

Przepisy UE dotyczące pozostałości

Wszystkie leki weterynaryjne są ściśle regulowane, co oznacza, że ich jakość, bezpieczeństwo – dla zwierząt, jak również dla ludzi i środowiska – oraz skuteczność są zapewnione. Ponadto istnieje szereg czynników bezpieczeństwa mających na celu ochronę konsumentów. W przypadku zwierząt leczonych lekami, organy regulacyjne, takie jak Europejska Agencja Leków i CODEX (organ normalizacyjny wspierany przez FAO i WHO) ustalają ścisłe limity poziomów pozostałości dozwolonych do wprowadzenia do łańcucha pokarmowego. Wszystkie leki weterynaryjne, w tym antybiotyki stosowane u zwierząt gospodarskich, mają maksymalne limity pozostałości (MRL) ustalone na mocy rozporządzenia MRL 470/2009 i wymienione w rozporządzeniu 37/2010 . Ocenę bezpieczeństwa pozostałości przeprowadza Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Weterynarii (CVMP) EMA. Ustalenie maksymalnych limitów pozostałości obejmuje kilka etapów. Na każdym etapie organy regulacyjne wprowadzają współczynnik bezpieczeństwa mający na celu zminimalizowanie potencjalnego ryzyka dla osób spożywających żywność pochodzącą od leczonych zwierząt.

Najnowszy raport  Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (2017) na temat wyników monitorowania pozostałości weterynaryjnych produktów leczniczych pokazuje, że w przypadku wszystkich pozostałości 99,69% dostarczonych próbek było zgodnych. A w przypadku środków przeciwbakteryjnych, do których należą antybiotyki, 99,83% było zgodnych. Próbki są analizowane zgodnie ze szczegółowymi przepisami UE: Dyrektywa Rady 96/23/WE w sprawie środków monitorowania niektórych substancji i ich pozostałości u żywych zwierząt i w produktach pochodzenia zwierzęcego .

Odniesienia:

– https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:152:0011:0022:en:PDF
– https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32010R0037
– https://www.efsa.europa.eu/en/supporting/pub/en-1358
– https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX%3A31996L0023

Niezależnie od rodzaju praktyki rolniczej, zwierzęta mogą zachorować, a rolnicy mają moralny obowiązek dbać o zdrowie swoich zwierząt. Tak, zwierzęta w gospodarstwach ekologicznych mogą w pewnym momencie swojego życia otrzymywać leki, jeśli zachorują, lub szczepionki w celu zapobiegania chorobom.

W przypadku zarówno ekologicznych, jak i konwencjonalnych systemów rolniczych zwierzętom można przepisać antybiotyki w celu leczenia infekcji bakteryjnych. Rozporządzenie UE 1 w sprawie ekologicznej produkcji i etykietowania produktów ekologicznych stanowi, że:

• Gdy zwierzęta są chore, można stosować allopatyczne produkty lecznicze weterynaryjne, w tym antybiotyki, jeśli jest to konieczne i pod ścisłymi warunkami. Jest to dozwolone tylko wtedy, gdy stosowanie produktów fitoterapeutycznych, homeopatycznych i innych jest niewłaściwe
• Dozwolone jest stosowanie immunologicznych leków weterynaryjnych, tj. szczepionek. Jeśli zwierzę lub grupa zwierząt otrzyma więcej niż trzy cykle leczenia chemicznie syntetyzowanymi allopatycznymi produktami leczniczymi weterynaryjnymi, w tym antybiotykami (z wyjątkiem szczepień, leczenia pasożytów i obowiązkowych programów eradykacji), w ciągu 12 miesięcy lub więcej niż jeden cykl leczenia, jeśli ich cykl produkcyjny jest krótszy niż rok, ani dane zwierzęta gospodarskie, ani produkty pochodzące od takich zwierząt gospodarskich nie mogą być sprzedawane jako produkty ekologiczne.

W rozporządzeniu stwierdza się również, że:

• Zabronione są stymulatory wzrostu i syntetyczne aminokwasy (należy pamiętać, że stosowanie antybiotyków w celu stymulacji wzrostu jest zakazane we WSZYSTKICH praktykach rolniczych w Europie od 2006 r.)
• Należy stosować naturalne metody rozrodu, dopuszcza się jednak sztuczną inseminację
• Hormony lub podobne substancje nie są dozwolone, chyba że jako forma leczenia weterynaryjnego u konkretnego zwierzęcia.
• Rozporządzenie (UE) 2018/848 ⇧

Precyzyjne rolnictwo nie polega na próbie wyeliminowania ludzi. Współpraca technologii i hodowli opiera się na ulepszaniu i optymalizacji codziennych zadań rolnika. Zwraca uwagę na zdrowie i dobrostan zwierząt, a także na produktywność.

Terminologia taka jak digitalizacja i rolnictwo precyzyjne może brzmieć futurystycznie i sprawiać, że ludzie myślą o systemach rolniczych, w których wszystko wykonują maszyny, ale tak nie jest. Rolnictwo precyzyjne polega w rzeczywistości na znajdowaniu sposobów, aby ułatwić pracę rolnika i zwiększyć jej precyzję, poprzez wykorzystanie dostępnej technologii.

Od samego początku cała teoria precyzyjnej hodowli zwierząt gospodarskich opiera się na ulepszaniu i optymalizacji różnych procedur, przez które rolnik przechodzi każdego dnia. Obejmuje to szereg różnych elementów, takich jak zwracanie uwagi na zdrowie i dobrostan zwierząt, monitorowanie wykorzystania zasobów i produktywności itp. Umożliwia również zbieranie i udostępnianie danych. To jeden z powodów, dla których rolnicy i partnerzy z UE przestrzegają Kodeksu postępowania UE w sprawie udostępniania danych rolniczych .

Nowo powstająca inteligentna technologia ma potencjał, aby poprawić zdolność rolnika do wykrywania i leczenia chorób zwierząt, zanim staną się one pełnowymiarowym wybuchem, który może kosztować życie setek zwierząt i całkowicie zniszczyć źródło utrzymania rolnika. Wykorzystanie inteligentnej technologii stwarza potencjał do wykrywania wczesnych objawów choroby. Dzięki ciągłemu monitorowaniu zwierząt gospodarskich weterynarze i rolnicy mają informacje w czasie rzeczywistym na wyciągnięcie ręki, co pozwala im podejmować działania w celu utrzymania chorób z dala od gospodarstw i dostaw żywności.

Nowe technologie mogą także umożliwić rolnikom maksymalnie efektywne wykorzystanie paszy i innych zasobów, aby uniknąć marnotrawstwa i ograniczyć ślad węglowy stada.

Co najważniejsze, rolnictwo precyzyjne może pomóc utrzymać standardy dobrostanu zwierząt poprzez spójny i obiektywny pomiar parametrów życiowych zwierząt przez całe ich życie, aby wychwycić pierwszy znak jakiejkolwiek zmiany. Na przykład naukowcy z KU Leuven w Belgii opracowali system mikrofonów i algorytmów wykorzystujący technologię monitorowania i analizy dźwięku, który jest w stanie zidentyfikować dźwięk kaszlu świni odmienny od wszystkich innych dźwięków. Innym przykładem jest wczesne wykrywanie kulawizny za pomocą analizy wideo. Jako system wczesnego ostrzegania oznacza to, że rolnicy i weterynarze mogą interweniować wcześniej i zmniejszyć ryzyko zachorowania zwierzęcia na poważną, długotrwałą chorobę oraz ograniczyć ewentualne stosowanie antybiotyków.

Łączność urządzeń umożliwia skonfigurowanie systemu tak, aby wysyłał alerty do rolników i weterynarzy za pomocą wiadomości SMS, za pośrednictwem aplikacji internetowej lub na cyfrowym pulpicie nawigacyjnym, natychmiast powiadamiając ich o potencjalnym problemie zdrowotnym. W przyszłości technologia mogłaby być również podłączona do kontrolera klimatu, aby dostosować warunki jako część odpowiedzi terapeutycznej na problem zdrowotny. Dlatego też ważne jest, aby wszyscy rolnicy mieli dostęp do szerokopasmowego Internetu w Europie!

Produkcja mieszanek paszowych to proces wytwarzania paszy polegający na komponowaniu bezpiecznej, zbilansowanej dawki pokarmowej z wykorzystaniem zaawansowanej wiedzy z zakresu żywienia zwierząt i technologii przetwarzania pasz.

Mieszanki paszowe mogą być dostarczane w celu służenia jako pasza kompletna, ale także jako pasza uzupełniająca, uzupełniająca materiały paszowe dostępne na poziomie gospodarstwa. Nauka o żywieniu zwierząt leży u podstaw formułowania optymalnej mieszanki składników paszowych w celu dostarczania białka, energii, błonnika, minerałów i witamin zwierzętom gospodarskim, spełniając wymagania żywieniowe zwierząt gospodarskich dla optymalnej wydajności i zdrowia.

Kluczowe parametry nauki żywienia zwierząt opierały się kiedyś na surowej zawartości białek, tłuszczów i błonnika. Obecnie wskaźniki zapotrzebowania żywieniowego zwierząt opierają się na przyswajalnych aminokwasach, biodostępności minerałów, mikroskładnikach (np. enzymach, stabilizatorach flory jelitowej) oraz identyfikacji i neutralizacji czynników antyodżywczych. Innowacyjna formuła może być również uznana za przyczynę zmniejszenia narażenia hodowców zwierząt gospodarskich na drobne cząstki spowodowane przez potencjał pylenia paszy.

Technologia przetwarzania mieszanek paszowych znacznie wykroczyła poza proste mielenie i mieszanie składników paszy. Inwestycje w ciężki sprzęt przemysłowy o wysokiej mocy technologicznej i „inteligentnej” dały producentom paszy na przestrzeni lat możliwość obsługiwania określonych procesów z dobrze zdefiniowanymi celami. Mielenie, peletowanie, kondycjonowanie, powlekanie i ochrona żwacza mają zamierzony wpływ na wydajność zwierząt, zdrowie, dobrostan, środowisko i jakość produktów zwierzęcych.

Dodatki paszowe to składniki, które dodawane w małych ilościach do paszy pełnią pewne ważne funkcje. Mogą na przykład poprawiać właściwości paszy, zapewniając wartość odżywczą, teksturując, nadając smak, emulgując i konserwując paszę. Przykładami, które większość ludzi rozpozna, są między innymi witaminy, aminokwasy (składniki białek), konserwanty i przeciwutleniacze.

Jeśli chodzi o zwierzęta gospodarskie, znaczną część ich diety stanowią zazwyczaj kukurydza, pszenica i śruta sojowa. Aby uniknąć możliwych niedoborów i zapewnić przyswajanie wszystkich niezbędnych składników odżywczych, potrzebne są dodatki paszowe. Składniki te odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu odpowiedniego odżywiania zwierząt, a tym samym ich zdrowia i dobrego samopoczucia.

Dodatki paszowe zapewniają jednak wiele innych korzyści. W rzeczywistości, między innymi, mogą zmniejszyć ślad środowiskowy hodowli zwierząt, a także wspierać dobrostan zwierząt , poprawiając ich odporność na choroby zakaźne.

Dodatki paszowe to składniki, które są dodawane w bardzo małych ilościach do paszy (w zakresie miligramów na kilogram), aby pełnić określone ważne funkcje. Ponadto niektóre z tych składników są niezbędne, co oznacza, że zwierzęta nie są w stanie ich samodzielnie syntetyzować i w związku z tym będą miały niedobór tych niezbędnych składników, jeśli nie zostaną uwzględnione w ich diecie. Dodatki paszowe mogą również na przykład poprawiać właściwości paszy poprzez zwiększenie jej wartości odżywczej lub poprawiać jej smak, konsystencję, a także pomagać w zachowaniu jej jakości, świeżości i zdrowotności. Składniki, które większość ludzi rozpoznaje, to witaminy, karotenoidy, aminokwasy (składniki białek), sole i minerały.

Jeśli chodzi o zwierzęta gospodarskie, znaczną część ich diety stanowią zazwyczaj kukurydza, pszenica i śruta sojowa. Same takie składniki często nie są w stanie zaspokoić potrzeb zwierząt gospodarskich pod względem wymagań dietetycznych niezbędnych składników odżywczych, niezbędnych do zagwarantowania ich dobrego zdrowia i dobrostanu. Dlatego też, aby uniknąć możliwych niedoborów, potrzebne są dodatki paszowe.

Odżywianie nie jest jednak jedyną funkcją dodatków paszowych, które służą zachowaniu i wspieraniu zdrowia i dobrostanu zwierząt. Niektóre składniki, takie jak aromaty i barwniki, mogą pobudzać apetyt zwierząt w delikatnych okresach (jak u ludzi), co można zaobserwować podczas odsadzania. Inne dodatki paszowe, takie jak probiotyki, pomagają utrzymać równowagę mikroflory jelitowej (podobnie jak u ludzi), co zostało naukowo udowodnione w celu wzmocnienia ich układu odpornościowego. Ogólnie rzecz biorąc, funkcje te wzmacniają zdrowie zwierząt i zmniejszają ryzyko zachorowania na szkodliwe mikroorganizmy.

Dodatki paszowe mogą również poprawić właściwości higieniczne i/lub obsługę paszy. Najważniejsze jest zachowanie jakości i wartości odżywczych paszy, co przyczynia się do jakości końcowych produktów zwierzęcych. Aby produkować zdrową żywność dla ludzi, zwierzęta gospodarskie potrzebują bezpiecznej, odżywczej, zdrowej i dobrej jakości paszy.

Wreszcie, niektóre dodatki paszowe mogą odgrywać ważną rolę w łagodzeniu niektórych obaw społecznych, zwłaszcza w odniesieniu do zrównoważonego rozwoju. Wykazano na przykład, że enzymy zmniejszają emisje z produkcji zwierzęcej (np. fosforu, metanu), zmniejszając ślad środowiskowy.

Nie! Aby zostać dopuszczonym na rynek UE jako dodatek do pasz, składnik musi przejść szereg skrupulatnych ocen technicznych i naukowych w UE, zanim zostanie dopuszczony do podawania zwierzętom. Oceny te zapewniają, że wszystkie dodatki są bezpieczne nie tylko dla samych zwierząt, ale także dla osób zajmujących się paszą, dla konsumentów produktów zwierzęcych, a także dla środowiska.

Aby uzyskać zezwolenie na dopuszczenie dodatku paszowego do obrotu, firmy muszą przedłożyć Komisji Europejskiej dokumentację naukową, która następnie prosi Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) o przeprowadzenie oceny ryzyka. EFSA oceni dane dotyczące jakości, bezpieczeństwa i/lub skuteczności produktu u zwierząt docelowych, a także bezpieczeństwa dla użytkowników, konsumentów i potencjalnego wpływu jego stosowania na środowisko. Jednocześnie metodologia analityczna i próbki produktów są przekazywane do Laboratorium Referencyjnego Unii Europejskiej (EURL), które przeprowadza własną kontrolę. W kolejnym kroku, jeśli wynik naukowej oceny ryzyka jest pozytywny, dodatek musi zostać zatwierdzony przez Komisję Europejską za pośrednictwem rozporządzenia autoryzującego, które określa warunki lub ograniczenia stosowania (np. minimalna lub maksymalna dawka, gatunek zwierzęcia) i inne specyfikacje. Wszelkie zmiany warunków stosowania muszą zostać ponownie ocenione, zanim będą mogły zostać wprowadzone.

Wyniki oceny naukowej i rozporządzenia autoryzującego są publicznie dostępne na stronach internetowych EFSA i Komisji Europejskiej, np. w unijnym rejestrze dodatków paszowych.

Procedura autoryzacji UE opiera się zatem na ocenie ryzyka, zarządzaniu ryzykiem i komunikacji ryzyka, stanowiąc strukturę gwarantującą przejrzystość i bezpieczeństwo żywności.

Czy możemy obejść się bez dodatków paszowych?

Potrzeba zdrowego i zrównoważonego żywienia zwierząt jest większa niż kiedykolwiek wcześniej, zwłaszcza że nastąpił fundamentalny rozwój wiedzy na temat wymagań żywieniowych zwierząt gospodarskich. W przeszłości głównym zamiarem była ochrona zwierząt przed potencjalnymi niedoborami żywieniowymi. Obecnie nacisk został rozszerzony, aby objąć zapewnienie dobrostanu zwierząt, a także wsparcie ekologii i gospodarki.

Zaprzestanie stosowania dodatków paszowych miałoby poważne negatywne konsekwencje dla zwierząt, środowiska i konsumentów produktów zwierzęcych. Świat bez dodatków paszowych mógłby oznaczać w większości przypadków konieczność stosowania większej ilości składników w celu uzupełnienia niezbędnych czynników odżywczych. Oznaczałoby to, oprócz radzenia sobie ze skutkami dostarczania paszy, która jest niepotrzebna i może prowadzić do przejadania się i chorób, wykorzystanie większej ilości ziemi, wody i energii, zwiększając tym samym ślad środowiskowy związany z hodowlą zwierząt. Zrównoważone rolnictwo wymaga dodatków paszowych, które przyczyniają się do poprawy współczynnika konwersji paszy w celu bardziej efektywnego wykorzystania ziemi, wody i energii.

Dodatki paszowe stosuje się również w celu poprawy właściwości higienicznych (zdrowotności) oraz zachowania jakości (i bezpieczeństwa) samej paszy, a także jej zawartości odżywczej. Bez dodatków nastąpiłoby większe psucie się paszy, a także (poważne) zagrożenia dla zdrowia spowodowane niepożądanymi pleśniami i bakteriami.

Dodatki paszowe wspomagają również trawienie paszy przez zwierzęta i/lub umożliwiają bardziej efektywne wykorzystanie składników odżywczych obecnych w diecie. Brak lub brak dostępności takich niezbędnych składników uczyniłby zwierzęta bardziej podatnymi na szkodliwe mikroorganizmy i może prowadzić do niedoborów składników odżywczych. Ponieważ zwierzęta nie są w stanie syntetyzować niektórych niezbędnych składników odżywczych, podobnie jak ludzie, należy je dostarczać. Na przykład, brak karotenoidów w diecie zwierząt prowadzi nie tylko do niższej witalności i wydajności, ale także do zmniejszenia płodności, narodzin chorych zwierząt, które są bardziej podatne na choroby i wyższych wskaźników śmiertelności. Dodatki paszowe są zatem ważne dla zaspokojenia funkcjonalnych i odżywczych potrzeb zwierząt, a także utrzymania ich zdrowia i dobrostanu.
________________________________________
Więcej informacji na temat konkretnych korzyści wynikających ze stosowania niektórych składników w żywieniu zwierząt można znaleźć pod następującymi linkami:

• Aminokwasy: http://fefana.org/wp-content/uploads/2017/08/2015-03-24_booklet_amino-acids.pdf
• Witaminy: http://fefana.org/wp-content/uploads/2017/08/2015-04-15_booklet_vitamins.pdf
• Kwasy organiczne: http://fefana.org/wp-content/uploads/2017/08/2014_08_20-BOOKLET-OA.pdf

Źródła:
– https://ec.europa.eu/food/sites/food/files/safety/docs/animal-feed-eu-reg-comm_register_feed_additives_1831-03_annex2.pdf
– Karotenoidy w żywieniu zwierząt, FEFANA
– Rozporządzenie (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt

Precyzyjne rolnictwo nie polega na próbie wyeliminowania ludzi. Współpraca technologii i hodowli opiera się na ulepszaniu i optymalizacji codziennych zadań rolnika. Zwraca uwagę na zdrowie i dobrostan zwierząt, a także na produktywność.

Europejscy producenci mieszanek paszowych muszą przestrzegać rygorystycznych i rozbudowanych przepisów, które nakładają wymogi mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa pasz dla zwierząt, zarówno dla zwierząt, jak i produktów odzwierzęcych spożywanych przez ludzi.

Warunkiem wstępnym zdrowia i dobrostanu zwierząt jest, aby zwierzę otrzymywało dietę zawierającą wszystkie niezbędne makro- i mikroelementy, których potrzebuje. To właśnie do tego są przede wszystkim przeznaczone mieszanki paszowe. Ponadto producenci mieszanek paszowych wykorzystują całą wiedzę, jaką oferuje zaawansowana nauka o żywieniu zwierząt, aby formułować pasze, które pasują do strategii zarządzania zdrowiem hodowcy zwierząt, aby poprawić stan zdrowia zwierząt i zapobiec potrzebie leczenia weterynaryjnego.

W kontekście produkcji paszy dla przeżuwaczy, szczególnie bydła mlecznego, producenci mieszanek paszowych często dostarczają koncentrat „paszy energetycznej”. Ta „pasza uzupełniająca” zwykle ma na celu zrekompensowanie suboptymalnych poziomów odżywczych w paszach objętościowych (szczególnie zimą) i w żadnym wypadku nie jest produkowana w celu wymuszenia wydajności zwierzęcia ponad jego możliwości 1 .

Linki do dalszych materiałów :
Rola żywienia zwierząt w zarządzaniu zdrowiem zwierząt – https://www.fefac.eu/files/80917.pdf
• Przegląd przepisów UE dotyczących produkcji pasz dla zwierząt – https://ec.europa.eu/food/safety/animal-feed_pl   ⇧