Europa ma jeden z najefektywniejszych systemów produkcji zwierzęcej na świecie. Charakteryzuje się niższą emisją gazów cieplarnianych na kg mięsa, niż produkcja w innych obszarach świata. Czy może jeszcze to ulepszyć?
Fermentacja jelitowa, w szczególności, która jest jednym z rezultatów procesu trawienia pokarmu, stała się szczególnie istotna w przypadku roślinożernych przeżuwaczy, takich jak bydło, owce, bawoły itp., ponieważ wiąże się z produkcją dużej ilości metanu (CH4). Ilość wytwarzanego metanu zależy głównie od cech zwierzęcia, takich jak rasa, wiek i waga , a także od rodzaju i ilości paszy. Udział fermentacji jelitowej wynosi 42,6%, ale istnieje wiele sposobów na zmniejszenie emisji pochodzących od zwierząt gospodarskich poprzez ulepszone zarządzanie.
Według statystyk FAO fermentacja jelitowa w sektorze hodowlanym UE gwałtownie spadła w latach 1990–2022 o ponad 50%. Było to w dużej mierze spowodowane przejściem na bardziej wyspecjalizowany system hodowli zwierząt gospodarskich, przy czym nadal istnieje istotny duży margines do poprawy. Jak potwierdziła FAO, wykorzystanie paliw kopalnych do produkcji energii jest jednym z pierwszych źródeł emisji, po nim plasują się transport , przemysł wytwórczy i budowlany , a na czwartym miejscu produkcja rolna, odpowiadająca za nieco ponad jedną dziesiątą globalnych emisji.
Według najnowszych danych Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), „ emisje CH4 z fermentacji jelitowej i emisje N2O z gleb odpowiadają za odpowiednio 48% i 31% całkowitych emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie. CH4 z zarządzania obornikiem jest trzecim najważniejszym źródłem emisji, stanowiąc około 17%. Pozostałe źródła wnoszą stosunkowo niewielki wkład, stanowiąc mniej niż 5% całkowitych emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie”
Istnieje wiele sposobów na ograniczenie emisji pochodzących od zwierząt gospodarskich
Istnieją konkretne sposoby na zmniejszenie emisji pochodzących z hodowli zwierząt poprzez lepsze zarządzanie nimi. Jednym z prostych sposobów, często pomijanym w debatach publicznych, jest ograniczenie i redukcja marnowania żywności . Według FAO , 40-50% owoców i warzyw jest marnowanych u źródła, podczas gdy w przypadku mięsa/nabiału FAO szacuje straty na 20%. Marnowanie żywności odpowiada za 8-10% globalnych emisji, więc promowanie mniejszego marnowania żywności może przyczynić się do dalszej redukcji emisji.
Intensywność emisji metanu i potencjał jego łagodzenia znacznie różnią się w zależności od regionu i systemu produkcji. FAO szacuje, że duża różnica w intensywności emisji produktów przeżuwaczy wynika z różnych warunków agroekologicznych, praktyk rolniczych i zarządzania łańcuchem dostaw. W ramach tej zmienności można znaleźć wiele opcji łagodzenia. Istnieją również rozwiązania, które pozwalają na redukcję emisji na poziomie gospodarstwa, a rolnicy w ostatnich dwóch dekadach chętnie podejmowali różne działania.
Znaczenie paszy dla zwierząt i dodatków paszowych
Innowacje w nauce o żywieniu zwierząt dostarczyły rozwiązań w zakresie dodatków paszowych , takich jak aminokwasy, enzymy i probiotyki, umożliwiając bardziej wydajne wykorzystanie dostępnych materiałów paszowych i zmniejszając wpływ na emisję gazów cieplarnianych, zakwaszenie i eutrofizację. Fitaza , najszerzej stosowany enzym paszowy na świecie, pozwolił zwierzętom zwiększyć strawność dostępnego fosforu w materiałach paszowych, co prowadzi do zmniejszenia zapotrzebowania na spożycie paszy. Dodatki paszowe mają pozytywny wpływ na zmniejszenie śladu środowiskowego hodowli zwierząt.
W przypadku bydła poprawę jakości paszy można osiągnąć poprzez lepsze zarządzanie pastwiskami, lepsze gatunki roślin, mieszanek paszowych i efektywniejsze wykorzystanie lokalnie dostępnych suplementów. Dopasowanie produkcji przeżuwaczy do podstawowych zasobów pastwisk, zbilansowanie dawek oraz odpowiednie przygotowanie i konserwowanie paszy poprawi pobieranie składników odżywczych, produktywność i płodność zwierząt. Bez względu na źródło, lepsze wykorzystanie paszy może pomóc w zmniejszeniu wydalania amoniaku u przeżuwaczy i zwierząt monogastrycznych. Prowadzonych jest wiele badań w celu zmniejszenia emisji jelitowych z przeżuwaczy, na przykład poprzez dostosowanie składu diet i rodzaju stosowanych materiałów paszowych oraz włączenie dodatków paszowych, takich jak algi, wodorosty, polifenole/garbniki i olejki eteryczne.
Możliwości technologii cyfrowych
Podobnie, możliwości w zakresie technologii cyfrowych , takie jak Internet, duże zbiory danych, drony i teledetekcja dla wolno żyjących zwierząt gospodarskich, mogą zapewnić możliwości zupełnie nowych sposobów monitorowania emisji i usuwania gazów cieplarnianych. Sztuczna inteligencja i rosnąca moc obliczeniowa mogą umożliwić przyszłym systemom przetwarzanie ogromnych ilości danych i dostarczanie ich przeglądów.
Badanie przeprowadzone przez FAO wykazało, że w ramach jednego konkretnego projektu mającego na celu zwiększenie odporności społeczności pasterskich na zmiany klimatu, w którym wprowadzono kombinację środków obejmujących szczepienia, całkowita emisja zmniejszyła się o 17% , a intensywność emisji aż o 20%.
Programy hodowli zwierząt mogą również zmniejszyć emisję metanu poprzez selekcję zwierząt, które produkują mniej CH4 i żyją dłużej. Cechy długowieczności związane z dobrostanem zwierząt , takie jak witalność i maksymalne przeżycie zwierząt i ich potomstwa, pomagają zmniejszyć emisję i ślad węglowy produkcji zwierzęcej. Podobnie cechy związane ze zdrowiem zwierząt , takie jak odporność na choroby i wytrzymałość, prowadzą do niższych emisji z hodowli.
Redukcja emisji wymaga zmian na wielu płaszczyznach i ciągłej innowacji . Możemy pracować nad bardziej zrównoważonym i przyjaznym dla środowiska przemysłem hodowlanym tylko poprzez sukcesywne wprowadzanie tych strategii.
Źródło:
https://meatthefacts.eu/home/activity/campaign-updates/how-to-reduce-livestock-emissions/