Kwestia diety jest złożona, ale dążenie do usunięcia czerwonego mięsa z wzorców żywieniowych może mieć dla wielu grup społecznych konsekwencje zdrowotne. Naukowcy, na przykładzie amerykańskich konsumentów, próbowali ocenić to ryzyko.
Warzywa dobre, ale mięso też potrzebne
Diety bezmięsne są regularnie promowane jako strategia promocji zdrowszego stylu życia. Produkty roślinne niewątpliwie przynoszą korzyści naszemu organizmowi, dostarczając rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego błonnika, mikroelementów, a także różnych fitoskładników i związków bioaktywnych, które są ograniczone w większości produktów pochodzenia zwierzęcego. Ale dzieje się tak również w przypadku produktów mięsnych – dostarczają pewnych mikroelementów i związków bioaktywnych, w tym żelaza hemowego, cynku, witaminy B12, kreatyny i karnozyny, które są nieobecne lub mają ograniczoną biodostępność w produktach roślinnych. Z tego powodu wykluczenie lub znaczne ograniczenie produktów zwierzęcych – zwłaszcza czerwonego mięsa – na rzecz diety wegańskiej może znacząco zwiększać ryzyko niedoborów niektórych składników odżywczych.
Dieta dla wzrostu i zdrowia
W ostatnich latach inicjatywy bezmięsne zyskały na popularności w Stanach Zjednoczonych. Kilka szkół zainicjowało kampanie mające na celu usunięcie czerwonego mięsa, a także drobiu, wieprzowiny i owoców morza z menu w jeden lub więcej dni w tygodniu jako środek promujący zdrowie i ochronę środowiska. Inicjatywy bezmięsne nie ograniczają się do szkół. Wiele szpitali w Nowym Jorku promuje posiłki wegańskie zamiast posiłków zawierających produkty pochodzenia zwierzęcego, a podejście to jest zalecane jako najlepsza praktyka dla wszystkich placówek. Chociaż te inicjatywy mają swoje zalety, należy wziąć pod uwagę możliwość, że wykluczenie czerwonego mięsa może zaostrzyć niedobory składników odżywczych, takie jak niedobór żelaza lub cynku, u narażonych dzieci. Niedawne badanie wykazało, że zawartość cynku była znacznie niższa w posiłkach wegetariańskich w porównaniu z posiłkami mięsnymi. A co z chorymi? Niezamierzoną konsekwencją jest to, że adekwatność odżywcza może ucierpieć z powodu zmniejszonego spożycia czerwonego mięsa w szpitalach i po wypisie ze szpitala z powodu przekonania, że czerwone mięso jest niezdrowe. Warto zauważyć, że uzupełnienie luk odżywczych powstałych w wyniku wykluczenia czerwonego mięsa może nie być tak proste jak suplementacja, ponieważ przestrzeganie zaleceń i biodostępność są zmienne.
Karmienie emocjami, nie faktami
Globalnie przeciętna osoba spożywa szacunkowo 51 g nieprzetworzonego czerwonego mięsa dziennie. W Stanach Zjednoczonych szacunki wynoszą 34 g, a wytyczne World Cancer Research Fund i American Institute for Cancer Research dopuszczają 70,9 g nieprzetworzonego czerwonego mięsa dziennie. Mimo to konsumenci są konfrontowani z przekazami, by nie tylko zmniejszali spożycie czerwonego mięsa poniżej obecnego poziomu spożycia, ale także wyeliminowali całą żywność odzwierzęcą ze swojej diety. Komunikaty te mogą wyrządzić więcej szkody niż pożytku dla zdrowia publicznego – uważają badacze – zwłaszcza jeśli zostaną wprowadzone do krajowych wytycznych żywieniowych. Osoby zagrożone niedożywieniem, ale także otyłością, mogą odnieść większe korzyści ze zwiększonego spożycia kluczowych składników pochodzenia zwierzęcego, w tym czerwonego mięsa. Dostarcza ono bowiem wysoce biodostępnych form żelaza, cynku i białka. Ponadto czerwone mięso jest źródłem tych składników odżywczych o niższej gęstości energetycznej i w mniejszej porcji niż wiele opcji pochodzenia roślinnego. Komunikaty kierowane do dzieci i innych grup ryzyka zniechęcają do pełnowartościowej żywności bogatej w białko i mikroelementy. A dowody na to, że czerwone mięso jest przyczynowo powiązane z chorobami przewlekłymi, są niejednoznaczne. Dlatego rekomendacje dietetyczne powinny opierać się na naukowych faktach oraz brać pod uwagę zapotrzebowanie poszczególnych grup społecznych oraz ich zdrowie.
Źródło:
Tekst oparty o artykuł: “Considering the nutritional benefits and health implications of red meat in the era of meatless initiatives”, autorzy: Melissa Kavanaugh, Diana Rodgers, Nancy Rodriguez, Frédéric Leroy. https://www.frontiersin.org